24 maja Europejski Dzień Parków Narodowych
24 maja obchodzimy Europejski Dzień Parków Narodowych. W tym roku świętujemy 110 rocznicę utworzenia pierwszego parku narodowego w Europie, o nazwie Sarek, który powstał w 1909 r. obejmującego 1970 km2 gór pokrytych lodowcami, wąskich dolin, dzikich katarakt i rwących rzek północnej Szwecji.
Park narodowy, zgodnie z ustawą o ochronie przyrody, obejmuje obszar wyróżniający się szczególnymi wartościami przyrodniczymi, naukowymi, społecznymi, kulturowymi i edukacyjnymi, o powierzchni nie mniejszej niż 1000 ha, na którym ochronie podlega cała przyroda oraz walory krajobrazowe. Tworzy się w celu zachowania różnorodności biologicznej, zasobów, tworów i składników przyrody nieożywionej i walorów krajobrazowych, przywrócenia właściwego stanu zasobów i składników przyrody oraz odtworzenia zniekształconych siedlisk przyrodniczych, siedlisk roślin, siedlisk zwierząt lub siedlisk grzybów.
Z tych właśnie powodów wszystkie polskie parki narodowe tworzą najcenniejsze ogniwa Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000. Wszystkie stanowią ostoje siedliskowe Natura 2000, a zdecydowana większość również Ostoje Ptasie Natura 2000.
Białowieski i Pieniński to najstarsze parki narodowe w Polsce, a ochrona ich bezcennych wartości przyrodniczych sięga lat 20 ubiegłego wieku. Najmłodszym parkiem narodowym ciągle jeszcze jest lubuski Park Narodowy Ujście Warty utworzony 1 lipca 2001 roku na terenach części Parku krajobrazowego Ujście Warty, którego serce stanowił rezerwat przyrody RAMSAR „Słońsk”, będący jednym z najcenniejszych siedlisk ornitofauny w Europie.
Polska obecnie może się poszczycić 23 parkami narodowymi, których łączna powierzchnia zajmuje ok. 1% powierzchni kraju. To jeszcze nie koniec, gdyż nowe obiekty starają się obecnie o wejście w struktury parków narodowych: Turnicki Park Narodowy, Jurajski Park Narodowy, Mazurski Park Narodowy.
Województwo lubuskie posiada w swoich zasobach cały obszar Parku Narodowego Ujście Warty oraz prawie 47% powierzchni Drawieńskiego Parku Narodowego.
Park Narodowy Ujście Warty, o powierzchni 80,74 km2, obejmuje przyujściowe tereny zalewowe rzeki Warty, przepływającej przez jego środek, dzieląc go w naturalny sposób na polder północny i południowy obszar zalewowy, na którym wahania poziomu wody dochodzą do 4 m w ciągu roku. Na rozległych rozlewiskach, łąkach i pastwiskach Parku zaobserwowano 279 gatunków ptaków, z czego lęgi stwierdzono u ponad 170 gatunków. Kilkanaście z nich figuruje w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt, np.: bączek, ohar, cyraneczka, mewa mała, kulik wielki. Park Narodowy Ujście Warty znajduje się w centrum obszaru Natura 2000 Ujście Warty PLC080001, posiadającym podwójny status ochrony, zarówno ostoi ptasiej, jak i ostoi siedliskowej, w granicach którego zidentyfikowano 62 gatunki ptaków wymienionych w załącznikach dyrektywy ptasiej oraz 18 gatunków i 10 siedlisk przyrodniczych wymienionych w Dyrektywie Siedliskowej.
Drawieński Park Narodowy położony jest w kompleksie lasów Puszczy Drawskiej, zajmuje 113,4 km2. Ponad 80% jego powierzchni stanowią lasy, które z jeziorami, rwącą rzeką Drawą i jej dopływem Płociczną oraz mozaiką siedlisk leśnych i nieleśnych tworzą zwarty ekosystem różnorodnych siedlisk skupiających liczne gatunki chronione, rzadkie i ginące. DPN położony jest w obszarach Natura 2000: Ostoi Ptasiej Lasy Pyszczy nad Drawą PLB320016, w granicach której zidentyfikowano 38 gatunków ptaków wymienionych w załącznikach Dyrektywy Ptasiej oraz Ostoi Siedliskowej Uroczyska Puszczy Drawskiej PLH320036, w granicach którego zidentyfikowano 27 gatunków i 23 siedlisk przyrodniczych wymienionych w dyrektywie siedliskowej.
Fot.: Park Narodowy Ujście Warty, Daria Jachimowska